မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှှီးမြုပ်နှံမှုကော်မရှင်နှင့် ဟောင်ကောင်အခြေစိုက် Euromoney Institutional Investor (Asia) တို့ ပူးပေါင်းကျင်းပသည့် Myanmar Global Investment Forum -2017 ဒုတိယနေ့ကို ယနေ့ နံနက် ၉ နာရီတွင် မြန်မာအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကွန်ဗင်း ရှင်းဗဟိုဌာန-၂ ၌ ဆက်လက်ကျင်းပသည်။
ဖိုရမ်တွင် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း၀ယ်ရေး၀န်ကြီးဌာန ဒုတိယ၀န်ကြီး ဦးအောင် ထူးနှင့် Banking and Capital Markets, Euromoney Institutional Investor, Asia Bureau Chief, Matthew Thomas တို့က ကြိုဆိုနှုတ်ခွန်းဆက်စကား ပြောကြားကြသည်။
ယနေ့ ကျင်းပသည့် ဖိုရမ်၌ မြန်မာနိုင်ငံသည် ထုတ်လုပ်မှုကိုအခြေပြုသည့် ဗဟိုချက် နိုင်ငံဖြစ်လာမည်လား၊ လယ်ယာကဏ္ဍခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ခရီးသွား ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုစသည့် ခေါင်းစဉ်များဖြင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် ထုတ်လုပ်မှုကိုအခြေပြုသည့် ဗဟိုချက်နိုင်ငံ ဖြစ်လာမည်လား ခေါင်း စဉ်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ စက်မှု၀န်ကြီးဌာန အမြဲတမ်းအတွင်း၀န် ဦးကိုကိုလွင်က “ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ထုတ်လုပ်မှုအခန်းကဏ္ဍမှာ အများကြီးအလား အလာရှိပါတယ်။ လောလောဆယ် ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍမှာ လျော့နည်းနေတဲ့အတွက် ပြန်ပြီး တိုးတက်လာအောင် လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။ ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍတိုးတက်ချင်ရင် သွင်းအားစုတွေလိုမယ်။ ရေ၊ မီး၊ လျှပ်စစ် ပုံမှန်ရရှိရမယ်။ လိုအပ်တဲ့ကုန်ကြမ်းပစ္စည်း တွေ မြန်မြန်သွင်းနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးရမယ်။ စက်ရုံအလုပ်ရုံ ထူထောင်ချင်တဲ့သူတွေကို One stop service လုပ်ရမယ်။ ဇုန်တွေ အလိုက်ဖွံ့ဖြိုးလာမယ်ဆိုရင် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေ၊ ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍတွေ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်လာမယ်။ သွင်းကုန်တွေကို တစ်ဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကာကွယ်နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။
"အသေးစားအလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် (SME) တွေအတွက် အဖွဲ့၀င် ကတ်တွေ ထုတ်ပေးနေပါတယ်။ အစိုးရအနေနဲ့ မကြာခင်မှာ SME working Committee ဖွဲ့ပါမယ်။ SME Agency ဆိုတာလည်း လာပါမယ်။ အသေးစားအလတ် စားစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွေလုပ်မယ်ဆိုရင် အောင်မြင်မှာပါ။ ကျွန်တော်တို့ အစိုးရအနေနဲ့ကတော့ နိုင်ငံတော် အကြီးအကဲတွေရဲ့ လမ်းညွှန်ချက်အရ အစွမ်းကုန်ကူညီသွားမှာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ခရီးသွားကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုခေါင်းစဉ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ Orchestra Travel and Sandoway Resort, Co-founder ဒေါ်ဥမ္မာခင်က “ခရီးသွားလုပ်ငန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူတွေကို မြန်မာပြည်မှာ ပိုပြီး ရင်းနှီးမြုပ်နှံဖို့ အဓိက ဦးစားပေး ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအပြင် Sustainable Tourism နဲ့ Eco-Tourism တွေကလည်း အရေးကြီးတယ်ဆိုတာကို ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ မြန်မာပြည်က ခရီးသွား လုပ်ငန်းကို တခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ ယှဉ်နေတဲ့အချိန်မှာ သူတို့ရဲ့ တိုးတက်တဲ့ အခြေအနေတွေကို အလေးထားပြီး ကိုယ့်နိုင်ငံမှာ အဲဒီထက်မက ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ Sustainable Tourism နဲ့ Eco-Tourism ဖြစ်အောင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲဆိုတာ အရေးကြီးပါတယ်။ "ဟိုတယ်နဲ့ ခရီး သွားလာမှုလုပ်ငန်းမှာ မနှစ်က မှန်းထားတဲ့၀င်ငွေ ၂ မီလီယံထက် ကျော်သွားတယ်လို့ သိရ ပါတယ်။ ဒီနှစ်မှာ ၃ ဒသမ ၅ မီလီယံရှိလိမ့်မယ်လို့ မှန်းထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခရီးသွားလုပ်ငန်းတိုးတက်လာဖို့ အဓိက အရေးကြီးဆုံးအချက်က အခြေခံအဆောက်အဦ ဖွံ့ဖြိုးဖို့လိုပါတယ်။ Tourism Law မှာ အရင် Tourism Law ထက်စာရင် တိုးတက် လာတာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အခြေခံ အဆောက်အဦအပိုင်းကို အစိုးရအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ Public Private Partnership ကို ကျွန်မတို့ အဓိကထား လုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
လယ်ယာကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် ပြုလုပ်ခြင်းခေါင်းစဉ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ စိုက်ပျိုးရေး ဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးရဲတင့်ထွန်းက “ ဒီနေ့ ဆွေးနွေးပွဲမှာ လယ်ယာကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့အတွက် အစိုးရက ဆောင်ရွက်နေတာရှိသလို ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ ကလည်း ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ဖို့ အဓိက ပါ၀င်ဆွေးနွေးတာဖြစ်ပါတယ်။ နေရာတိုင်းမှာ အစိုးရကပဲ ပါ၀င်ဆောင်ရွက်နေမယ့်အစား တစ်ချို့ဧရိယာအပိုင်းတွေမှာ ပုဂ္ဂလိက ၀င်ရောက် ဆောင် ရွက်နိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အထူူးသဖြင့် ထွက်သမျှကုန်ကို ကုန်ကြမ်း အဖြစ်ပဲ ရောင်းချနေရပြီး ကုန်ချောထုတ်လုပ်မှုနဲ့ တန်ဖိုးမြင့်ထုတ်ကုန်တွေ အားနည်းနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် တန်ဖိုးမြင့် တင်ဖို့ နည်းပညာအကူအညီတွေ၊ ထောက်ကူပစ္စည်း လိုအပ်လာပါတယ်။
တောင်သူလယ်သမားတွေ ထုတ်လုပ်တဲ့ ကုန်ကြမ်းတွေကနေ တန်ဖိုးမြင့် ထုတ်ကုန် အဖြစ် ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့အရာတွေကို ပုဂ္ဂလိက အခန်းကဏ္ဍအနေနဲ့ ရင်းနှီးမြုပ် နှံမယ်ဆိုရင် ပိုပြီးအဆင်ပြေမယ်လို့ ကျွန်တော် ယူဆပါတယ်။ ကိုယ့်ဒေသမှာ ကိုယ်ကြိုက်ရာကိုယ် စိုက်မယ့်အစား ဘယ်မှာဈေးကွက်ရှိလဲ။ အဲ့ဒီဈေးကွက်ကို ဘယ်သူက အာမခံမှာလဲ။ အဲဒီမှာ ဘယ်လိုထုတ်ကုန်တွေ ထုတ်လုပ်ရမှာလဲဆိုတဲ့ အနေအထားကို ပြောင်းလဲသွားချင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အရင်တုန်းက စဉ်းစားနေတာက ထုတ်တာကိုပဲစိတ်၀င်စားခဲ့တယ်။ ဘယ်လောက်ထွက်မလဲ။ ဘယ်သီးနှံတွေက ဘယ်ဈေးကွက်မှာ ဘာရှိနေသလဲဆိုတာကို မစဉ်းစားခဲ့ဘဲ ကိုယ်ဒေသမှာ မိရိုးဖလာအတိုုင်း ဘိုးစဉ်ဘောင်ဆက် စပါးဆိုရင် စပါးပဲ စိုက်ခဲ့ကြတယ်။ ဈေးကွက်ကို ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ ပုဂ္ဂလိကအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ လုပ်ငန်း လုပ်မယ့်လူတွေက တောင်သူတွေကို အသိပညာ ကောင်းကောင်း ပေးရမယ်။ ကျွန်တော်တို့ လိုချင်တာက ဘယ်သီးနှံ ဘယ်အရည် အသွေးရအောင် ထုတ်ပေးပါ။ အဲဒီအတွက် ဘယ်လို အရည်အသွေး ရှိရမယ်၊ ဘယ်ဈေးနဲ့ ကျွန်တော်တို့ ပြန်ယူပါမယ် ဆိုတဲ့ ခိုင်မာတဲ့ အနေအထားကို သွားဖို့လိုပါတယ်။ တစ်ယောက် တစ်ပေါက်လုပ်နေမယ့်အစား အဖွဲ့အစည်းနဲ့ စုပေါင်းပြီး လုပ်တတ်ဖို့ လည်းလိုပါတယ်။ နည်းပညာအသစ်တစ်ခု လိုအပ်လာမှာဖြစ်တဲ့ အတွက် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွေကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး ဆောင်ရွက်သင့်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရင်းနှီး မြုပ်နှံမှုတွေ ပိုမို၀င်ရောက်လာနိုင်အောင် အခင်းအကျင်းတွေ ပြင်ဆင်ထားမှုတွေ လိုအပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
နေပြည်တော်၊ စက်တင်ဘာ ၁၃